Gavurkale, Ankara’nın Haymana ilçesinin hemen dışında yer alan Dereköy’de yer almaktadır.
Hitit ve Frig döneminde yerleşim olan Gavurkale, kayalara işlenen büyük kabartmaları ile dikkat çeker. İlk kazılar 1930 yılında Von der Osten tarafından gerçekleştirilmiştir. Kendisi, rölyef ve etrafındaki iri yapının, bir merasim yolu ve rampa ile ulaşılan izole bir dağ tapınağı olabileceğini önermiştir. Bir kraliyet mezar anıtı olabileceği de iddia edilmiştir. Rölyefin aşağısındaki yamaçta ve karşısındaki terasta bulunan etrafa dağılmış Hitit seramik parçaları anıtın izole bir eser olmadığını, aslında bir çeşit yerleşme biçimiyle iç içe olduğunu göstermektedir.
Gavurkale’de bir tepe üzerinde yer alan kayalardaki kabartmalarda, insan boyutundan büyük iki erkek tanrı figürü ile birlikte tahtta oturan bir tanrıça kabartması mevcuttur.
Yapılan çalışmalarda kaya kabatmalarının tam karşısında 3 x 4 metre boyutunda mezar odası olduğu düşünülen küçük bir odada bulunmuştur. Bu odaya ulaşmak için bir tören yolundan geçilmesi gerekmektedir. Ayrıca Gavurtepe‘de Hititler döneminde kullanıldığı düşünülen küçük binaların temelleride bulunmuştur.
Gavurkale’nin doğusunda bütün yayla uzunluğunca beyazımsı kireç taşından yapılmış sur kalıntılarına rastlanılmıştır. Yine bu dönemde kutsal alanın üzerine özel bir bina inşa edilmiştir. Roma ve Bizans Dönemine ait çok az eser ele geçmiştir. Muhtemelen bu dönemde Gavurkale önemsiz küçük bir karakol olarak kullanılmıştır.